تاریخچه ای از شهرداری کرمانشاه
بلدیه در سال 1236شمسی در زمان حکومت فرمانروا (اواخر دوره قاجاریه در محل دیوانخانه)محل فعلی شهربانی که در آن زمان دارای ساختمانهای تو درتو ، دهلیزهای طاقی ودستگاههای اداری از قبیل از دبیری ،خزانه داری ، انتظامی ،زندان ،فراشخانه ونقاره خانه بود وقسمت عظیمی از محلهای فعلی بازار ،دبیرستان رازی ،شاهپور ، سربازخانه شهری ،مسجد دولتشاه ،چهار باغ جز محدوده دستگاه والی بوده تشکیل شد.
مهمترین وظایف بلدیه کاری در ردیف امور تشریفاتی که درآن زمان کار فراشها بود، اما آنچه مسلم است بلدیه در کارهای مربوط به رفت وروب محل های پر رفت وآمد در روز یا روشن کردن چراغهای پیه سوز معابر در شب به مردم خدمت می کرد .بلدیه تا سال 1305 فعالیت محسوسی نداشت. کادر خدمت کننده این سازمان که 12نفر رفتگر و3نفر نایب وچند کارمند بود کارشان فوق العاده محدود بود وبالاترین حقوق به مبلغ 157ریال به رییس بلدیه کمترین حقوق به مامور تنظیف داده می شد که آن هم از 9ریال تجاوز نمی کرد.
از سال 1305تا 1308 آقای اسدا.. خان فزونی رئیس بلدیه امور آبادانی شهرداری را که شامل ایجاد خیابان شاه بختی از اجلالیه تا سه راه پهلوی ، سنگفرش کوچه های امام جمعه ، معاون الملک ، رئیس العلما ، میر عبد الباقی ، فیض مهدوی ، قاسم خان کشته ونصب 34فانوس نفتی در معابر بود ، را به مرحله اجرا درآورد. در سال 1308 رئیس بلدیه آقای ابراهیم خان معتمد درخشان با حکم وزارت داخله باگسترش سازمان بلدیه اولین بار مسائل بهداشتی کردن آبها ، مراکز پیشه ای واجتماعی را مطرح ودر جهت ایمنی مردم تصمیمات مفیدی اتخاذ نمود.
شهرداری از ابتدای تاسیس تاکنون 60شهردار را به خود دیده است وساختمان موجود شهرداری با بیش از 100 سال قدمت یکی از ساختمانهای قدیمی شهر کرمانشاه محسوب می شود. به گفته بعضی از بزرگان شهر شروع احداث این بنا تقریباً همزمان با احداث ساختمان تکیه معاون الملک که حدود 500متری ضلع شمالی شهرداری قرار گرفته بوده است.
این بنا به وسعت 51966 متر مربع احداث شده است ودر ضلع شرقی شهر بر روی تپه ای شهر بنا شده در جلوی ساختمان استخر بزرگی قرار دارد که از آب قنات پر می شده وحیاط ساختمان به صورت یک پارک بزرگ با درختان سرو، کاج ، اقاقیا ، گردو ،توت ، سیب وگلها ودرختچه های زینتی از قبیل رز ، بنفشه ، اطلسی ، میمونی ، شاه پسند ، داوودی ، شمشاد ، برگ نو و.. ودارای خیابانهای به عرض حدود 8متر وپیاده روهایی به عرض 4 متر که جهت رفت وآمد عابرین در نظر گرفته شده می باشد.
زمین این عمارت توسط سفارت انگلیس جهت ایجاد کنسولگری خریداری وطرح آن که در 2طبقه وزیر زمین می باشدکه توسط انگلیسی ها تهیه وتوسط معماری ایرانی ساخته شده است .درب های چوبی آن از هندوستان به ایران آورده شده ونمای ساختمان از آجر تراش به صورت سنتی وبا طرح های مختلف اجرا شده است.ساختمان شهرداری قبل از این در محل فعلی مسجد معتضدی واقع در میدان شهرداری سابق بوده است وساختمان فعلی شهرداری در سال 1337توسط شهردار وقت آقای سلطان محمد دولتشاهی از سفارت انگلیس از قرار هر متر 400ریال پول رایج ایران که خریداری که مبلغ به طور کامل تسلیم سفارت گردید ودر سند آن قید شده بود که اگر روزی ارتباط دولت انگلیس با دولت ایران قطع شود دولت انگلیس حقی به زمین ندارد.
قدر وقت ارنشناسد دل وکاری نکند
بس خجالت که از این حاصله دوران ببرم
اسامی شهرداران کرمانشاه از سال 1236تا 1397
رديف |
نام و نام خانوادگي |
شغل |
سال |
1 |
امیر مجلل دولتشاهی |
شهردار بلدیه |
1236 |
2 |
عبداله خان بیگلربیگی |
شهردار بلدیه |
1238 |
3 |
ابوالفتح میرزا دولتشاهی |
شهردار بلدیه |
1290 |
4 |
اسدالله خان بیگلربیگی |
شهردار بلدیه |
1292 |
5 |
حسن شقاقي مهندس الملک |
شهردار بلديه |
1299 |
6 |
اسدالله خان بیگلربیگی |
شهردار |
1300 |
7 |
علی فتوحی |
شهردار |
1301 |
8 |
ابراهیمی |
شهردار |
1303 |
9 |
اسداله خان فزوني( امیر ممتاز) |
شهردار |
1305-1308 |
10 |
ابراهيم معتمد درخشان |
شهردار |
1308 |
11 |
نصرت الله خان مستشاري |
شهردار |
1309-1311 |
12 |
ياور فروهر |
شهردار |
1311-1313 |
13 |
عبدالله میرزا جهانسوزی |
شهردار |
1313 |
14 |
ميرزا مسعود خان وداد |
شهردار |
1314 |
15 |
حسنعلي اشرفي |
شهردار |
1315 |
16 |
تقي مدحت |
شهردار |
1317 |
17 |
اسكندر آوشيد |
شهردار |
1318 |
18 |
محمد رضا رسولی |
شهردار |
1319 |
19 |
حسام الدین عارفی |
شهردار |
1321 |
20 |
مرتضي ابوذر |
شهردار |
1322 |
21 |
علي اصغر محمدي |
شهردار |
1323 |
22 |
كاظم شريفي |
شهردار |
1324 |
23 |
عباس صدر |
شهردار |
1326 |
24 |
جهانسوز خاقاني |
شهردار |
1327 |
25 |
عليرضا بهزادي |
شهردار |
1328 |
26 |
عباس استقامت |
شهردار |
1330-1331 |
27 |
محمد علي ملك |
شهردار |
1332 |
28 |
احمد مختار |
شهردار |
1332-1333 |
29 |
موسي آروند |
شهردار |
1333-1334 |
30 |
مهدي رئوفي |
شهردار |
1334-1336 |
31 |
سرهنگ محمد همایون دولتشاهي |
شهردار |
1136-1338 |
32 |
علي اصغر تيموري |
شهردار |
1339 |
33 |
امان الله كيهان |
شهردار |
1339-1342 |
34 |
علی سلیمانی |
شهردار |
1342-1343 |
35 |
علی قلی جهانسوز |
شهردار |
1343-1347 |
36 |
جهانشاه پالیزبان |
شهردار |
1347-1348 |
37 |
امان الله كيهان |
شهردار |
1349-1350 |
38 |
سید آقا هاشمی |
شهردار |
1352 |
39 |
كرمعلي اسعديان |
شهردار |
1353 |
40 |
شاهپور اميد |
شهردار |
1354-1356 |
41 |
سيد مجتبي حبيبي |
شهردار |
1356-1357 |
42 |
ابراهيم اقبال |
شهردار |
1358 |
43 |
محمد علي مكفي |
شهردار |
1358-1361 |
44 |
مجتبي تغابن |
شهردار |
1361-1363 |
45 |
مجيد غفوري |
شهردار |
1364-1368 |
46 |
مجتبی تغابن |
شهردار |
1368 |
47 |
محمد بيژن آفريدون |
شهردار |
1369-1371 |
48 |
بهنام خشنودي |
شهردار |
1371-1376 |
49 |
علي اصغر ميرزايي |
شهردار |
1376 |
50 |
مهرداد سالاري |
شهردار |
1378 |
51 |
عبدالعلی کیمیایی |
شهردار |
1379 |
52 |
رضا ریاحی |
شهردار |
1379 |
53 |
مهرداد سالاری |
شهردار |
1381-1382 |
54 |
بهروز همّتي |
شهردار |
1382-1383 |
55 |
مجتبي يزداني |
شهردار |
1383-1386 |
56 |
حمید رضا صارمی |
شهردار |
1386-1388 |
57 |
منوچهر فخری |
شهردار |
1388 |
58 |
پیمان قربانی |
شهردار |
1390-1393 |
59 |
عبدالرضا شعبانی |
شهردار |
1394-1395 |
60 |
آرش رضایی |
شهردار |
1395-1397 |
61 |
سعید طلوعی |
شهردار |
1397 – 1400 |
62 |
دکتر نادر نوروزی |
شهردار |
1400 تا کنون |
پیدایش وپدیده نهادهای ملی ومردمی کوچک در مرکز ایالت ها واستان ها، ولایت ها یا شهرستانها وبخش ها در ایران که با عنوان پارلمان های قانون گذاری کوچک هم نامیده شده اند در کشورمان سابقه ای یک صد ساله دارد ومولود اهداف انقلاب مشروطیت است . آنچه در آثار تاریخی آمده است بعد از انجام انتخابات مجلس شورای ملی دوره اول در سال های 1325هجری قمری و1285 خورشیدی به بعد در مرکز کشور ودر استان ها که در اولین دوره آن به صورت صنفی شروع به کار کرد. پدیده تشکیل انجمن های ایالتی و ولایتی وانجمن بلدی یا انجمن شهرداری نیز از قوه به فعل درآمد. با تشکیل بلدیه در هر شهر ومرکز استانی که عامل جمعیت ونیاز شهری در تشکیل بلدیه یا شهرداری موثر بوده است انجمن های شهر نیز در کنار آن شروع به کار کرده است.
در انقلاب اسلامی ایران تشکیل شوراها به عنوان یکی از برنامه های اصلی انقلاب از سوی امام خمینی (ره)عنوان گشت لیکن پیدایش شوراهای اسلامی شهر وروستا با برگزاری اولین دوره انتخابات سراسری در هفدهم اسفند سال 1377 با استقبال چشمگیر مردم در پیش از 40هزار حوزه انتخاباتی برگزار شد ودر نهایت 200 هزار نفر به عنوان منتخبین مردم جهت اداره امور شهرها وروستاها برگزیده شدند .
شروع به کار رسمی شوراهای اسلامی از نهم اردیبهشت ماه سال 78 با پیام تاریخی حضرت امام خمینی (ره)در خصوص شوراها وبا صدور پیام ویژه ای از سوی مقام معظم رهبری آغاز شد که این روز را درایران روز شوراها می نامند.در حال حاضر شوراهای اسلامی شهر با بهره گیری از خرد جمعی وخاستگاه دینی واعتقادی ونص قرآن که یک سوره از آن به عنوان شورا نامیده شده است وسوره آل عمران که مدنی است وبراساس اصل یک صد وسوم قانون اساسی که تصمیمات شورا می بایست از سوی استانداران ، فرمانداران ،بخشداری وسایر مقامات کشوری رعایت شود ادامه حیات داده وبا توزیع مسئولیت عمومی کشف استعداد ها وشایستگی ها در کنار رقابت احسن ورشد وآگاهی عمومی در امور اجتماعی ، سیاسی ، اقتصادی وفرهنگی با تفاهم جمعی ، تصمیم گیری جمعی وعقل جمعی که به حقیقت نزدیکتر است به سمت اهداف عالیه خود حرکت می کنند.
اسامی روسای انجمن شهر کرمانشاه قبل از انقلاب اسلامی
دوره اول : 1311-1309 حسن مدنی (دبیر اعظم)
دوره دوم: 1312-1314 هدایت ا... پالیزی
دوره سوم: 1316-1314مهدی امینی
دوره چهارم: 1316-1318محمد نبی دولتشاهی
دوره پنجم : 1318-1320سید مرتضی ثامنی زاده
دوره ششم : 1320-1322 محمد حسن فرهمند
دوره هفتم : 1322-1324 محمد علی علامه